Jak we wszystkim, tak i w rozwoju osobistym warto mieć wsparcie innych osób.
Dlatego dobrze jest zastanowić się, kto może pomóc Ci w podnoszeniu własnej efektywności. Jest wiele obszarów, w których pragniemy być coraz lepsi. Warto więc wiedzieć, kto pokaże Ci jak zbudować silną pewność siebie, inteligencję emocjonalną albo trwałą motywację. Kto nauczy Cię, jak efektywniej zarządzać czasem, jak rozwijać swoją asertywność albo polepszyć komunikację z innymi. Kto pokaże Ci, jak lepiej radzić sobie ze stresem, skuteczniej panować nad emocjami albo polepszyć jakość snu. To tylko przykładowe obszary rozwoju osobistego, w których chcemy być coraz lepsi. Uważam więc, że warto w takim wypadku korzystać z form rozwojowych i z usług specjalistów, których dzisiaj na rynku nie brakuje.
O tym, czym jest rozwój osobisty i jak skutecznie się rozwijać, pisałem w artykule Rozwój osobisty – Co to jest i od czego zacząć? Dzisiaj postanowiłem opisać każdą formę pomocy rozwojowej, z której możesz skorzystać, aby podnieść jakość swojego życia i przyspieszyć tempo własnego rozwoju. Każda z opisanych przeze mnie form rozwojowych, zajmuje się czymś innym i każda osoba, specjalizująca się w swojej dziedzinie pomoże Ci w nieco inny sposób. Jedne są oficjalnymi formami rozwoju, a co za tym idzie, są często płatne, inne natomiast niekoniecznie. Dlatego myślę, że niezależnie od Twoich potrzeb czy stanu portfela, znajdziesz tutaj coś dla siebie 😉
Mam nadzieję, że tym artykułem rzucę Ci trochę światła na rozróżnienie i umiejętne wykorzystanie każdej z nich. Oto więc 5 form pomocy, które wspomogą Twój rozwój osobisty.
Szkolenia, czyli zdobywanie nowych umiejętności
Szkolenia są w tej chwili chyba najpopularniejszą forma przekazywania wiedzy. Możemy je sobie zdefiniować jako formę nauki, prowadzoną przez trenera, w której przekazuje on grupie konkretną wiedzę według ustalonego programu. Trener jest osobą, która wciela się w rolę „mistrza”, Ty natomiast jako uczestnik szkolenia wchodzisz w rolę „ucznia”.
Szkolenia służą przekazywaniu wiedzy, co za tym idzie, są świetnym sposobem nauki nowych umiejętności i rozwijania już tych posiadanych. W dobie rozwoju technologii i internetu coraz większą popularność zyskują szkolenia online, czyli produkty lub usługi w formie szkoleń, kursów i platform e-leariningowych, na których trener przekazuje swoją wiedzę uczestnikom.
Kiedy warto skorzystać?
Ze szkoleń warto korzystać zawsze wtedy, kiedy chcesz nauczyć się konkretnych umiejętności, takich jak np. asertywność lub pewność siebie. Dobry trener potrafi przekazać dużą porcję wiedzy w sposób zrozumiały dla uczestnika, jednocześnie wzbudzając jego zainteresowanie i ciekawość. Uważam, że najważniejszym aspektem szkoleń jest forma, w jakiej są prowadzone. Zawsze dobrze jest szukać specjalistów, którzy przekazują wiedzę w praktyczny sposób, najlepiej poprzez ćwiczenia i doświadczenia. Wtedy masz pewność, że będziesz później potrafił wykorzystać przekazaną Ci wiedzę w codziennym życiu.
Mentoring, jako inspirowanie się doświadczeniami innych
To zdecydowanie mało jeszcze doceniana forma rozwojowa. Mentoring polega na dzieleniu się swoją wiedzą z innymi na podstawie własnych doświadczeń. Mentor zachęca do brania przykładu i naśladowania własnych zachowań. To osoba, która doświadczyła już tego, co nas czeka i z chęcią podzieli z nami swoimi doświadczeniami. My możemy natomiast wykorzystać jej wiedzę i doświadczenie do własnej nauki i wyciągnąć z nich cenne wnioski.
Kiedy warto skorzystać?
Zawsze, kiedy tylko mamy w pobliżu kogoś, kto może być naszym mentorem 😉 Uczenie się na podstawie czyichś doświadczeń to wspaniała nauka, z której warto czerpać jak najwięcej. I pomimo tego, że to nie nas dotyczy doświadczenie mentora, warto się inspirować tym, co przeżyli inni ludzie, ponieważ możemy wyciągnąć z tego wiele cennych wniosków i nauk.
Kto może być naszym mentorem? W zasadzie może to być każda bardziej doświadczona od nas osoba w obszarze, w którym pragniemy się rozwijać. Na przykład starszy stażem kolega w pracy, przedsiębiorca, który rozkręcił już działalność w branży, w której Ty startujesz lub po prostu bardziej doświadczona życiowo osoba. Wybierając mentora, staraj się szukać osoby, która jest dla Ciebie pewnego rodzaju autorytetem. Mentoring nie musi być oczywiście „oficjalną” formą rozwoju. Już samo bazowanie na doświadczeniach innych ludzi i wyciąganie z nich wniosków jest świetną formą nauki i rozwoju.
Doradztwo, czyli otwartość na opinie innych
Na pierwszy rzut oka jest to bardzo podobna forma pomocy rozwojowej do mentoringu, natomiast doradztwo nie zawsze wypływa od osób, które są naszymi mentorami.
To forma rozwoju, której najczęściej oczekujemy od innych. Zauważ, że szukając rozwiązania swojego problemu w internecie lub pytając innych o zdanie, najczęściej oczekujemy, że to oni powiedzą nam jak ten problem rozwiązać. Wtedy od razu otrzymamy rozwiązanie i to od ręki. Za doradztwem kryje się jednak pewna pułapka.
Kiedy oczekujesz, że ktoś da Ci gotowe rozwiązanie, zdejmujesz z siebie odpowiedzialność. A brak odpowiedzialności jest silnie związany z możliwością usprawiedliwienia swojego błędnego wyboru doradztwem tej osoby.
To bardzo kuszące i przyjemne uczucie, ponieważ jeśli coś pójdzie nie tak, nie będziesz czuć się źle. „To przecież jego pomysł był zły, nie mój. Ze mną jest wszystko OK.” Właśnie tak podświadomie pomyśli wielu z nas.
Kiedy jednak nie bierzesz odpowiedzialności za siebie, tracisz wolność wyboru. Uzależniasz swoje życie i decyzje od innych osób. Pozbawiasz się drogi do znalezienia rozwiązania, a to ta droga często daje nam najwięcej wartości i cennych doświadczeń.
Poza tym, rady i wskazówki otrzymywane od innych osób, opierane są często na podstawie ich myśli, doświadczeń i przekonań. Co za tym idzie, może to być opinia zupełnie nieadekwatna do naszego życia. Podam Ci przykład.
Twój znajomy próbował założyć kilka firm, ale przez to, że nie posiadał odpowiednich umiejętności i wiedzy, żadna nie przetrwała zbyt długo. Kiedy rozmawiasz z nim na ten temat, on mówi Ci, że to trudne, ryzykowne i najprawdopodobniej wtopisz dużo pieniędzy. Ty wtedy zaczynasz się zniechęcać.
Podzielił się on z Tobą swoją opinią, która wywołała w Tobie pewne wątpliwości. A co gdybyś z nim nie porozmawiał? Gdybyś założył tę firmę i okazałoby się, że Ty masz umiejętności, których jemu brakowało i spełniłbyś swoje marzenie o zostaniu przedsiębiorcą? Widzisz to? Tu tkwi pułapka „doradców”.
Myślę jednak, że korzystanie z doradztwa ma sporo plusów i warto to robić. Uważam, że w szczególności warto pytać o poradę osoby z naszego najbliższego otoczenia. Często są to osoby, które dobrze nas znają, więc mogą dostrzegać coś, czego my nie jesteśmy aktualnie świadomi. Podkreślam jednak, aby nie brać za pewniak każdej opinii takiej osoby. Warto brać ich zdanie pod uwagę jedynie jako informację zwrotną, ponieważ może się tam kryć wiele cennych dla nas informacji. Natomiast zawsze podejmuj własne decyzje, oparte o Twoją intuicję i doświadczenia. Ta sama rada dotyczy też oczywiście mentoringu.
Myślę, że lepiej podjąć błędną decyzję na podstawie swojej intuicji i wyciągnąć z niej cenne wnioski na przyszłość, niż podjąć dobrą decyzję narzuconą przez kogoś innego i na dobrą sprawę nie wynieść z tego nic 😉
Kiedy warto skorzystać?
Zawsze, kiedy potrzebujesz zasięgnąć czyjejś opinii, np. osoby, z której zdaniem się liczysz. Być może jej spostrzeżenia i wnioski okażą się dla Ciebie na tyle cenne, że pozwolą Ci spojrzeć z szerszej perspektywy na daną sytuację. Podkreślam jednak, aby zawsze starać się podejmować decyzje samodzielnie.
Coaching, jako metoda zwiększania efektywności
Coaching to nieco inna od wszystkich tutaj opisanych forma rozwoju. W przeciwieństwie do poprzednich coaching jest relacją partnerską, w której nie istnieje podział na role „mistrz-uczeń”. Polega on na zadawaniu prowokujących do myślenia pytań, za pomocą których coach pomaga drugiej osobie uświadomić sobie mechanizmy, które nią kierują. Celem coachingu jest zatem zwiększenie samoświadomości drugiego człowieka.
W coachingu pracuje się na zasobach klienta. Co to oznacza? Że to w osobie korzystającej z coachingu drzemie potencjał i możliwości, którymi jest w stanie dokonać zmiany w swoim życiu. To ona jest odpowiedzialna za swoje życie i decyzje, i tego też się uczy w procesie coachingowym. Coach natomiast jest osobą, która taki proces prowadzi. Coaching jest świetną okazją do „zatrzymania się” na chwilę i spojrzenia z boku na swoje zachowania, potrzeby, myśli, czy emocje. Następnie wyciągnięcia wniosków z obserwacji i zaplanowania działań, które mają na celu polepszenie naszej sytuacji w wybranym przez siebie obszarze. Jest to metoda mocno nastawiona na rezultaty. Pisałem o tym więcej w artykule na temat tego, co to jest coaching i kim jest coach.
Kiedy warto skorzystać?
Jak pisałem wyżej, celem coachingu jest zwiększenie samoświadomości w obszarze, który chcemy rozwijać. Oznacza to, że coaching okazuje się pomocny w momencie, kiedy pragniemy wyznaczyć cel, a następnie znaleźć i zaprojektować działania, które przybliżą nas do jego realizacji. Nie będzie on za to zbyt przydatny, kiedy wiemy już, czego potrzebujemy do realizacji celu, np. nowych umiejętności (tu już okaże się cenniejsze szkolenie).
Obszary, w których coaching często okazuje się pomocny, to zwiększenie pewności siebie, polepszenie relacji, realizacja celów, odnalezienie równowagi w różnych obszarach życia, ale również praca z emocjami i ze stresem często okazuje się efektywna. Ogólnie pojęty rozwój osobisty będzie z reguły nadawał się do metody coachingowej.
Na co dzień prowadzę sesje coachingowe online, więc jeżeli Ty również chcesz sprawdzić, jak działa ta metoda, zachęcam Cię serdecznie na sesję indywidualną. 😉
Psychoterapia, czyli głęboka praca nad swoim zdrowiem psychicznym
Być może zaskoczy Cię, że umieszczam psychoterapię, jako formę rozwoju osobistego. Psychoterapia jest jeszcze kojarzona w naszym społeczeństwie jako coś nie do końca pozytywnego i rozwojowego. W wielu z nas utarło się przekonanie, że do terapeuty chodzimy leczyć nasze zaburzenia psychiczne. To tylko część prawdy, ponieważ praca indywidualna z terapeutą przynosi też wiele innych korzyści, o których już rzadko się mówi.
Największą korzyścią psychoterapii jest wgląd w siebie i zwiększenie własnej samoświadomości. Praca z terapeutą jest często bardzo głęboka, co za tym idzie, jest to świetna okazja, aby przyjrzeć się swoim myślom, emocjom i zachowaniom. Poza tym współpraca z terapeutą pozwala na pracę z takimi tematami jak przekonania na swój temat, pewność siebie, asertywność, samoakceptacja, czy radzenie sobie z emocjami i ze stresem.
Ponadto uważam, że praca z terapeutą może być pewnego rodzaju sposobem na zachowanie higieny psychicznej. Tak jak regularnie chodzisz do dentysty sprawdzać stan swoich zębów albo robisz regularne badania krwi, aby upewnić się, że z Twoim zdrowiem wszystko jest w porządku, tak możesz regularnie chodzić do terapeuty, aby upewnić się, że Twoje przekonania, zachowania i myśli są dla Ciebie wspierające. Uważam to za przejaw dużej samoświadomości i dojrzałości emocjonalnej.
Kiedy warto skorzystać?
Z pomocy terapeuty warto skorzystać w kilku przypadkach. Przede wszystkim, kiedy odczuwasz ból psychiczny, który powoduje dyskomfort w Twoim życiu codziennym, np. duży, chroniczny stres, agresja, niski poziom pewności siebie, depresja, nieradzenie sobie z gniewem, smutkiem, lękiem. Również, kiedy chcesz lepiej rozumieć swoje emocje i zachowania, praca z terapeutą może przynieść Ci wiele korzyści. Psychoterapia jest więc świetną okazją, aby przyjrzeć się sobie, swoim niespełnionym potrzebom, zachowaniom, czy oczekiwaniom wobec siebie i przekuć je w te wspierające.
Czym warto się kierować, podczas wyboru konkretnej formy pomocy rozwojowej?
Przede wszystkim swoimi potrzebami. Teraz kiedy wiesz już, co najlepszego możesz wynieść z każdej z nich, możesz podjąć świadomą decyzję, co będzie dla Ciebie najlepsze akurat na tym etapie Twojego życia.
Warto wybierać się do osób, które mają sprawdzoną opinię i które kładą nacisk na efekty i praktykę. Podczas pierwszej rozmowy albo wizyty, warto zapytać o konkretny plan działania i efekty, które możesz uzyskać. Pamiętaj, że to Twoje pieniądze, więc masz prawo pytać o takie rzeczy. W przypadku mentoringu warto szukać osób, które są dla nas pewnego rodzaju autorytetami i których zdanie jest dla nas ważne. Osiągnięcia i doświadczenia tych osób powinny być dla nas ich wizytówką.
Z jakich ja korzystam form rozwoju?
Na ten moment ze wszystkich 😉
Regularnie korzystam ze szkoleń, ponieważ nieustannie staram się podnosić swoje umiejętności i kompetencje. Mam też swoich mentorów, którzy są dla mnie ogromną porcją inspiracji na co dzień. Często pytam też o radę najbliższe mi osoby z mojego otoczenia, ponieważ cenię ich zdanie i wiem, że mogą mi powiedzieć coś, czego ja aktualnie mogę nie dostrzegać. Kontrolnie odwiedzam też terapeutę, ponieważ zależy mi na swoim zdrowiu psychicznym i na jak najgłębszym poznawaniu siebie, a jako osoba pracująca z ludźmi (i często też z ich emocjami), sam powinienem zadbać, aby moje myśli i przekonania były dla mnie wspierające.
Dlatego myślę, że w każdej możliwości rozwoju można znaleźć wartość dla siebie. Nawet coś małego, z czego będziemy mogli czerpać wiedzę i inspirację. Dlatego dla Ciebie przygotowałem tylko jedno, ale ważne pytanie do zastanowienia się na dzisiaj:
Jaka jedna forma pomocy rozwojowej z powyższej listy, będzie dla mnie najcenniejsza na obecnym etapie mojego życia?
I tyle. Jeżeli zechcesz, poszukaj dodatkowo osoby, która pomoże Ci w wybranej przez Ciebie formie rozwoju. To duży krok, ale mam nadzieję, że przekonasz się sam, jak skutecznie przełoży się on na Twój rozwój. A kto wie, być może z czasem ktoś odezwie się po wsparcie akurat do Ciebie?
Napisz również w komentarzu, jakie Ty masz doświadczenia w korzystaniu z powyższych form pomocy rozwojowej i jakie przyniosły Ci one efekty 🙂
