Myślenie pytaniami – najpotężniejsze narzędzie rozwoju osobistego

Myślenie pytaniami. Co przychodzi Ci do głowy, kiedy czytasz te słowa?

Zdaję sobie sprawę, jak odważnie, a nawet kontrowersyjnie może brzmieć tytuł dzisiejszego artykułu. Uwierz mi jednak, że stworzyłem go z pełną odpowiedzialnością tego, co dzisiaj przeczytasz 😉

Czym jest myślenie pytaniami?

Co Ty na to, gdybym powiedział Ci, że istnieje jedno potężne i uniwersalne narzędzie, którym możesz dokonywać wielkich zmian w swoim życiu, w praktycznie każdym jego obszarze? Jedno potężne narzędzie, które pomoże Ci ustalić swoje cele, określić i zadbać o własne potrzeby, znaleźć i wybrać najlepsze rozwiązania Twoich problemów, zapanować nad emocjami, a nawet zbudować trwałą, wewnętrzną motywację do działania?

Pewnie mi nie uwierzysz albo pomyślisz, że bawię się w jakiegoś „pseudo-coacha”, który spróbuje Ci zaraz wcisnąć magiczną pigułkę na rozwiązanie wszystkich Twoich problemów. „Wystarczy, że kupisz…” 🙂 Zaufaj mi, nic z tych rzeczy.

Nie dam Ci żadnego magicznego rozwiązania. Natomiast pokażę Ci sposób, dzięki któremu możesz stopniowo podnosić jakość w każdym ważnym dla Ciebie obszarze Twojego życia. Dzisiaj nauczę Cię, jak z niego korzystać i pokażę Ci, jak używać go możliwie najefektywniej. Wymaga ono jednak sporo praktyki. Jak już pisałem wyżej, to nie będzie magiczna pigułka.

Tym narzędziem jest zadawanie sobie właściwych pytań.

Jak działa myślenie pytaniami?

Myśląc przez pytania, generujesz własne odpowiedzi. Pytania prowokują kreatywne myślenie. Pytania zwiększają własną samoświadomość (więcej o rozwoju samoświadomości przeczytasz w TYM artykule). I w końcu, pytania prowadzą do rozwiązań – i to zawsze do Twoich własnych rozwiązań. Wszystkie odpowiedzi, jakie przyjdą Ci do głowy, są oparte na Twoich własnych zasobach. Na Twojej wiedzy, na doświadczeniu, na umiejętnościach, na Twoich wewnętrznych potrzebach i możliwościach.

Pierwszy raz z pojęciem pytań, jako narzędzia do pracy nad sobą spotkałem się, zapoznając się z charakterystyką zawodu coacha, na jednym z blogów o rozwoju osobistym, kilka lat temu. Pamiętam, że ta metoda rozwoju bardzo mnie wtedy zaintrygowała i zaciekawiła.

Coaching, mówiąc najprościej, polega na prowadzeniu rozmowy (najczęściej indywidualnej) przez coacha, głównie pytaniami, przez co klient na podstawie własnych zasobów, jest w stanie wygenerować własne pomysły i rozwiązania. Pamiętam, że nigdy wcześniej nie spotkałem się z czymś takim, więc byłem niesamowicie podekscytowany prostotą tej metody i jednocześnie jej pięknem. Poszukiwanie własnych rozwiązań i ścieżek jest przecież aktem dużego zaufania do swojej intuicji i potrzeb.

W mojej opinii, myślenie pytaniami jest absolutną podstawą świadomego odkrywania siebie. Dobre pytania prowokują do myślenia inaczej. Na tym polega ich moc. Zadając sobie trafne pytanie w sytuacji wymagającej rozwiązania, otrzymujesz odpowiedź płynącą prosto ze swojego serca, zawsze zgodną z Twoją z Tobą samym.

Przetestujmy metodę zadawania sobie pytań w prostym ćwiczeniu, które znajdziesz poniżej.

Ćwiczenie (ok. 3 min):

1. Zamknij oczy i zadaj sobie pytanie „Co w sobie lubię?”
2. Znajdź co najmniej 5 rzeczy.
3. Cierpliwie poszukuj odpowiedzi. Słuchaj swojej intuicji. Przejdź do dalszej części artykułu dopiero, kiedy wykonasz to ćwiczenie.

Gotowe? Było łatwo? I jak Ci się podobało?

Gratuluję Ci przeprowadzenia zdrowego i wspierającego dialogu ze swoim wewnętrznym głosem. Być może nawet zrodziły się w Tobie jakieś pozytywne uczucia. To właśnie jest myślenie pytaniami. A wykonując powyższe ćwiczenie, udało Ci się przy okazji postawić kolejną małą cegiełkę budującą Twój pozytywny obraz siebie.

Jeśli nigdy nie zadawałeś sobie tego typu pytań, możesz potrzebować dłuższej chwili na znalezienie odpowiedzi, natomiast im dalej w las, tym więcej drzew i gwarantuję, że z czasem będzie Ci coraz łatwiej.

Skuteczność i prostota tej metody polega na tym, że za każdym razem słuchasz swojej intuicji. Nigdy nie usłyszysz więc „złego” wyboru. Nawet jeśli poczujesz, że Twój wewnętrzny głos podpowiada Ci coś, czego z logicznego punktu widzenia nie warto robić, to jeszcze lepiej! On wie najlepiej, co jest dla Ciebie najlepsze i słuchanie go, to podążanie za swoimi wewnętrznymi potrzebami.

Jak stosować myślenie pytaniami na co dzień?

Na początku artykułu wspomniałem, że tym narzędziem będziesz w stanie podnieść jakość swojego życia w każdym jego obszarze. Zaraz pokażę Ci jak to zrobić, jednak w pierwszej kolejności zadbajmy o niezbędne podstawy.

Przedstawię Ci teraz dwie zasady, o których warto pamiętać, stosując to narzędzie:

1. Pytania zadajemy głównie otwarte, ponieważ to one prowokują do myślenia i szukania odpowiedzi („Co…?”, „Jak…?”, „W jaki sposób…?”, „Kto…?”, „Skąd…?”, „Kiedy…?”, „Po czym poznam…?”)
2. Pytania powinny być ukierunkowane na rozwój, cel, przyszłość. Powinny wzmacniać, motywować, budować pozytywne przekonania o Tobie samym.

Pytania spełniające te dwa warunki to tzw. pytania sięgające sedna. To one mają najsilniejsze działanie. Zauważ, że nie zamieściłem wśród powyższych pytania „Dlaczego?”. Nie polecam Ci używać go na co dzień, ponieważ pytanie „dlaczego?” prowokuje tłumaczenie się. Zdecydowanie lepiej zastąpić je pytaniem „Co?” albo „Jak?”, które już generuje konkretne rozwiązania.

Pokażę Ci teraz kilka przykładów pytań, które możesz sobie zadać w celu poprawy jakości swojego życia w wybranych obszarach. To oczywiście tylko przykłady. Jeśli chcesz, odpowiedz sobie na nie. Poczujesz wtedy magię „myślenia pytaniami„ na własnej skórze 😉

• Jaki jest mój najważniejszy cel w życiu? Co mi da jego realizacja? Komu pomogę, kiedy go zrealizuję?
• Co mnie wspiera w jego realizacji? Jakie umiejętności, przekonania, nawyki? Nad czym muszę jeszcze popracować?
• Co mi przeszkadza w jego realizacji? Co najbardziej? Jak mogę się pozbyć tej przeszkody?
• Jakie emocje mi towarzyszą? Jak na mnie wpływają? Co mogę z nimi zrobić? (kiedy czujemy smutek albo gniew)
• Czego najbardziej teraz potrzebuję? Jak to zrealizuję? Kiedy się za to wezmę?
• Jak mogę odpocząć w najbliższym czasie?
• Co mnie motywuje najbardziej? Jak mogę się motywować, kiedy mam lenia?
• Jakie są moje 3 największe zalety? Jak mogę je wykorzystać? Komu mogę pomóc, rozwijając je?

To oczywiście tylko przykładowe pytania. Z mojej strony będę Ci jeszcze pomagał przez zadawanie pytań w niektórych kolejnych artykułach. Najlepsze efekty daje połączenie zadawania sobie pytań z innymi narzędziami, które będę Ci tutaj stopniowo prezentował.

Oto jeszcze kilka ogólnych wskazówek:

• Daj sobie dużo czasu na odpowiedź. Czasami nie przychodzą one od razu, szczególnie kiedy zaczynasz, potrzebujesz najpierw sporo praktyki.
• Jeśli odpowiedź na jakieś pytanie brzmi „nie wiem”, to spróbuj zadać sobie pytanie „A jak mogę się tego dowiedzieć?” albo „Co mogę zrobić, aby się dowiedzieć?”
• Nie kończ na jednym pytaniu. Staraj się prowadzić ze sobą wspierający dialog. Im dłużej prowadzisz taką rozmowę, tym efekty są z reguły coraz ciekawsze!
• Dużo praktykuj. To trudne narzędzie do samodzielnego opanowania, ale w moim odczuciu zdecydowanie podstawowe i niedocenione.

Jakie zalety i wady ma ta metoda?

Bez wątpienia największą zaletą jest fakt, że działasz w oparciu o własne zasoby. Podążasz za swoją intuicją. A tego nie da Ci żaden trener, książka czy szkolenie. To Ty szukasz w sobie rozwiązań i siły, która da Ci motywację do zmiany. Szukasz wewnątrz siebie, co będzie dla Ciebie najlepsze i co najlepiej się u Ciebie sprawdzi. Kiedy działasz w zgodzie ze sobą, budujesz w sobie również silne poczucie zaufania do siebie i pewności siebie. Podążanie za własnym głosem serca wymaga przecież odwagi i zaufania.

Jako wadę możemy określić, że nie jest to oczywiście narzędzie, które sprawdzi się w każdej sytuacji. Czasami po prostu potrzebujesz poznać jakąś wiedzę czy umiejętność z zewnątrz (na przykład ze szkolenia lub z książki) i bez tego nie ruszysz dalej. Dlatego jak pisałem wyżej, najlepsze efekty daje myślenie pytaniami połączone z innymi narzędziami i metodami rozwojowymi. Wtedy jesteś w stanie czerpać to, co najlepsze z każdej z nich i jednocześnie słuchać swojej intuicji i podążać za głosem serca.

A teraz zapraszam Cię do części praktycznej, w której spróbujesz stworzyć już własne pytania, ukierunkowane pod swoje potrzeby.

Ćwiczenie (ok. 15 min):

1. Weź kartkę papieru i zastanów się, w jakim jednym obszarze Twojego życia, możesz potrzebować pytań, jako narzędzia?
2. Zapisz nazwę tego obszaru na górze kartki, na przykład „Relacje z rodziną”.
3. Spróbuj stworzyć 3 pytania spełniające zasady, o których tutaj pisałem, związane z tym konkretnym obszarem i zapisz je na kartce, na przykład: „Jak mogę poprawić relacje z najbliższymi?”,  „Z kim chcę najbardziej poprawić relacje?”, „Co mogę zrobić w tym kierunku już dzisiaj?”. Są to oczywiście przykłady.
4. Odpowiedz sobie na te pytania i zapisz odpowiedzi.

Jakie masz refleksje po tym ćwiczeniu? Udało Ci się stworzyć własne pytania? Podziel się ze mną w komentarzu swoimi pomysłami! 🙂