Ekstrawertyk – Barwna dusza towarzystwa

Towarzyski. Otwarty na ludzi i lubiący być w centrum uwagi. Pewny siebie i radosny. Mówiąc wprost, po prostu ekstrawertyk. Czy jednak na pewno są to cechy ekstrawertyka?

Ja sam jestem zwykle utożsamiany z ekstrawersją i jest to idealny przykład tego, że nie zawsze musi tak być. Wynika to niestety z faktu, że bardzo często źle rozumiemy, czym tak naprawdę jest ekstrawersja i co oznacza to, że ktoś jest ekstrawertykiem. Dlatego dzisiaj omówię, czym tak naprawdę jest ekstrawersja, z jakimi cechami jest związana, jak ekstrawertyk funkcjonuje na co dzień oraz jak powinien nad sobą pracować, aby rozwijać tę piękną cechę.

Ekstawertycy – ludzie w centrum uwagi?

Wielu z nas, słysząc „ekstrawertyk” ma przed oczyma wyobraźni silną, pewną siebie osobowość, która jest tytułową „barwną duszą towarzystwa”. Zanim odpowiem, czy faktycznie tak jest, wyjaśnimy najpierw czym naprawdę jest ekstrawersja.

Słowo „ekstrawertyk” zostało wprowadzone przez psychiatrę i psychoanalityka Carla Gustava Junga, jako nazwa jednego z dwóch kierunków kierowania energii psychicznej. Jung zauważył bowiem, że ludzie mają tendencję do kierowania uwagi i energii psychicznej do wewnątrz oraz do zewnątrz. Osobę kierująca uwagę do wewnątrz, częściej skupioną na swoich emocjach, zamykającą się w sobie i lubiącą samotność, określił jako introwertyk (łac. introversus – zwrócony do siebie) – o czym napisałem artykuł Introwertyk – Piękny, samotny umysł. Osobę otwartą, kierującą uwagę da zewnątrz, która lubi towarzystwo ludzi i wtedy czuje się najlepiej, określił mianem ekstrawertyka (łac. extraversus – zwrócony na zewnątrz).

I tu dochodzimy do sedna, a mianowicie zarówno ekstrawertyzm, jak i introwertyzm nie są konkretnymi zachowaniami, co wyraźnie podkreślał już sam Jung. Są one typami kierowania uwagi, z których mogą oczywiście wynikać pewne zachowania, o czym będę pisać więcej w kolejnych punktach, ale nazywanie osoby towarzyskiej ekstrawertykiem, a zamkniętej i cichej introwertykiem jest nazbyt uproszczone. Ekstrawertyzm polega raczej poszukiwaniu doznań w świecie zewnętrznym, co rzecz jasna często służy towarzyskości, ale nie jest z nią równoznaczne.

W artykule na temat introwersji pisałem też, że praktycznie nigdy nie jest tak, że jesteśmy konkretnym, jednym typem osobowości. Zwykle jesteśmy mieszanką introwersji i ekstrawersji, które przejawiamy w różnych sytuacjach z różnym nasileniem. Badania wskazują, że introwertycy potrzebują tak samo ludzi, jak estrawertycy¹, a ekstrawertycy też potrzebują czasem wyciszenia w samotności, kiedy czują się przebodźcowani. Zrozumienie tego faktu pozwala nam lepiej zrozumieć swoją osobowość, a co za tym idzie, nauczyć się czerpać zarówno z introwersji, jak i z ekstrawersji – niezależnie od tego, jaki typ osobowości u nas dominuje.

Ekstawertyzm – cechy osobowości

Ekstrawertyk ekstrawertykowi nierówny, jednak istnieje pewien stały zestaw cech, który zwykle powiązany jest z ekstrawersją.

Okazuje się na przykład, że według wyników badań ekstrawertycy zwykle mają wyższą samoocenę niż introwertycy². To samo badanie wskazuje, że ekstrawertycy zwykle są bardziej ekspresyjni, towarzyscy, energiczni i dominujący, niż introwertycy. Nie jest to w zasadzie zaskakujące, ponieważ są to cechy które służą budowaniu samooceny i poczucia własnej wartości.

W psychologii powszechnie wiadomo, że ekstrawersja wiąże się także z większą ilością pozytywnych emocji, a introwersja służy większej ilości emocji negatywnych. Pewne ciekawe badanie wykazało, że to zachowania ekstrawertyczne – a nie sama ekstrawersja – służą większej ilości pozytywnych emocji³. W tym badaniu grupa uczestników (bez względu na typ osobowości) została poinstruowana, aby zachowywać się ekstrawertycznie i introwertycznie podczas dwóch różnych dyskusji. Uczestnicy zgłaszali więcej pozytywnych emocji po zachowaniu ekstrawertycznym, co było zgodne z ocenami obserwatorów. Jest to dla nas bardzo dobra wiadomość, ponieważ oznacza to, że za pomocą bardziej ekstrawertycznych zachowań – które co ważne, mogą wyćwiczyć także introwertycy – możemy wpływać na większą ilość pozytywnych emocji.

Okazuje się też, że ekstrawertycy mają większą tendencję do podejmowania ryzyka, niż introwertycy⁴. Trudno stwierdzić, w jakim stopniu jest to związane z samą ekstrawersją, ale w mojej opinii może to wynikać chociażby z wyższej samooceny ekstrawertyków, a co za tym idzie, także większej pewności siebie.

Inne ciekawe badanie wykazało, że osoby ekstrawertyczne osiągają zwykle niższy poziom wykształcenia, niż introwertycy, ale są przy tym bardziej zadowoleni ze swojego życia, pracy i ogólnie czują się zdrowsi⁵. Trudno stwierdzić, co jest powodem tego faktu, ale myślę, że duże znaczenie mają tutaj relacje interpersonalne, które zawierają łatwiej niż introwertycy, więc ich samoocena jest także wyższa.

Ekstrawertyzm u dziecka

Jak rozpoznać ekstrawertyczne dziecko? Takie dzieci zwykle są bardzo towarzyskie, odważne, wesołe, dużo mówią i chętniej przejmują inicjatywę podczas zabawy. Zwykle są lubiane przez inne dzieci, których potrzebują do własnego rozwoju, zabawy oraz wspólnego spędzania czasu.

Jako rodzic małego ekstrawertyka, powinniśmy zapewnić mu dostateczną ilość bodźców, najlepiej w postaci innych dzieci oraz zabaw i interakcji, których ekstrawertyk potrzebuje do zdrowego rozwoju. Warto zapewniać mu różnorodne sposoby uwydatniania swojej energii, ponieważ dzieci takie często bywają „wulkanami” pozytywnych emocji i potrzebują dla nich ujścia. Nie zapominajmy przy tym, że nawet ekstrawertyczne dziecko potrzebuje wyciszenia, spokoju i odpoczynku, dlatego nawet małego ekstrawertyka warto uczyć zdrowego introwertyzmu i czerpania z każdej części swojej osobowości.

Jak natomiast powstaje ekstrawersja? Czy jest dziedziczona po którymś rodzicu, czy może jest to cecha nabywana w dzieciństwie?

Wiele jest teorii, które wyjaśniają kształtowanie się osobowości, ale najbardziej przekonująca jest dla mnie ta, która mówi, że cechy osobowości są nabywane oraz wykształcane. To znaczy, że geny w pewnym stopniu determinują naszą osobowość, ale ostateczna jej forma zależy od tego, jak ukształtuje ją środowisko. Właśnie dlatego tak ważne jest zadbanie o rozwój osobowości młodego człowieka poprzez zapewnienie mu wspierających doświadczeń, aby jego psychika mogła kształtować się naturalnie, zgodnie z jego naturalnymi potrzebami – niezależnie od tego, czy będzie to introwersja, czy ekstrawersja.

Ekstrawertyk a miłość

Jak ekstrawertyk funkcjonuje w miłości? Dla introwertyka bardzo często związek jest głęboką, wręcz „świętą” relacją, a z partnerem chętnie spędzałby każdą chwilę. Ekstrawertyk funkcjonuje w tym wypadku inaczej. Związek jest dla niego bardzo ważny, ale zwykle nie okazuje tego w tak intymny sposób.

Ekstrawertyk będąc w związku partnerskim chętnie spędza czas ze swoją drugą połówką, ale do zdrowego funkcjonowania potrzebuje też innych bodźców. Dla niego ludzie oraz cały zewnętrzny świat są źródłem energii. Dlatego w związku zwykle potrafi zachować większy umiar w relacji, niż introwertyk.

Co ważne, wcale nie oznacza to, że ekstrawertyk kocha mniej. Wręcz przeciwnie, dzięki naturalnej umiejętności doceniania świata oraz innych ludzi, potrafi on bardzo zdrowo podchodzić do relacji partnerskiej, ponieważ nie skupia się wyłącznie na niej. Z punktu widzenia introwertyka, może to wyglądać na zdystansowanie i mniejsze zaangażowanie, ale nic bardziej mylnego. Ekstrawertyk – co często trudno zrozumieć introwertykom – aby czerpać jak najwięcej z relacji partnerskiej, potrzebuje też innych relacji.

Będąc w związku ekstrawertyk, jako osoba zwykle pewna siebie, częściej przejmuje też inicjatywę i chętnie spędza czas na kreatywnych rozrywkach. Ekstrawertycy zwykle są też otwarci na nowe doświadczenia, co sprawia, że trudno się z nimi nudzić, natomiast dla introwertyka, taka rządza doświadczeń może być przytłaczająca i obciążająca jego układ nerwowy, przez co zdarza się, że ekstrawertycy postrzegają introwertyków jako „nudziarzy”. Fakt jest jednak taki, że obydwa typy osobowości zupełnie inaczej postrzegają na przykład randki. Dla introwertyka zwykle ważne jest poczucie głębi, bliskości i intymności podczas spotkania, dla ekstrawertyka zaś – udana zabawa i dobre samopoczucie.

Ekstrawertyk będąc w związku – szczególnie, jeśli jest to związek z introwertykiem – powinien pamiętać, że jego duża potrzeba bodźców może być wymagająca dla innych. Jego zalety z pewnością pomagają w zawieraniu znajomości, także tych prowadzących do związku partnerskiego, ale utrzymanie takiej relacji wymaga już czegoś więcej niż towarzyskości i otwartości. Dlatego uważam, że tak jak tylko świadomy, pewny siebie introwertyk może być dobrym partnerem, tak może nim być tylko tylko ekstrawertyk, który rozumie i w świadomy sposób szanuje potrzeby drugiej strony.

Ekstrawertyk a praca

Ekstrawertycy, jako osoby towarzyskie, spontaniczne, otwarte i pewne siebie, dobrze czują się w zawodach, w których naturalnie mogą wykorzystywać swoje mocne strony. Duża potrzeba bodźców sprawia, że zazwyczaj nie przeszkadza im praca nawet w dużym zespole albo w otwartej przestrzeni. Wręcz przeciwnie, często czują się wtedy zmotywowani i pełni energii, ponieważ otoczenie dostarcza im niezbędnych bodźców.

Oczywiście, pomimo pewnych naturalnych predyspozycji ekstrawertyka, warto słuchać swoich indywidualnych potrzeb, ponieważ ekstrawertyk ekstrawertykowi nierówny i nie każdemu będzie odpowiadać taka sama praca.

Jeżeli ekstrawertyk lubi pracę w zespole albo w otwartej przestrzeni, zawody takie jak bankier, pracownik biurowy czy organizator imprez mogą sprawiać mu satysfakcję. Kiedy najlepiej czuje się pracując z klientami, takie zawody jak sprzedawca, doradca klienta czy kelner, mogą okazać się strzałem w dziesiątkę. Ekstrawertycy bardzo dobrze czują się też na stanowiskach kierowniczych, do których mają naturalne predyspozycje i sprawdzają się w takiej pracy lepiej, niż osoby o niskiej ekstrawersji, co także znajduje potwierdzenie w wynikach badań⁶.

Jakie zalety posiadają ekstrawertycy?

Do największych zalet ekstrawertyka z pewnością możemy zaliczyć naturalną wręcz towarzyskość, otwartość i pewność siebie. Nie oznacza to oczywiście, że każdy ekstrawertyk musi taki być – pamiętajmy, że zarówno introwersja, jak i ekstrawersja są tylko (i aż) kierunkiem kierowania energii psychicznej i ekstrawertykowi z pewnością łatwiej o takie cechy dbać. To sprawia, że łatwiej mu nawiązywać relacje, oddawać się pasjom i próbować nowych rzeczy, co naturalnie czyni go szczęśliwszym.

W naszym społeczeństwie – o czym pisałem także w artykule na temat introwersji – umniejsza się wagę introwersji, a ekstrawersje traktuje się, jako cechę korzystną społecznie. Oczywiście, ekstrawertykom łatwiej doświadczać pozytywnych emocji, czy łatwiej im pracować w zespole, ale trzeba pamiętać, że ekstrawersja i introwersja to dwie strony tego samego medalu. To tylko określenie spektrum pewnej cechy, która posiada wady i zalety. Zaletą ekstrawertyka jest otwartość i towarzyskość, a zaletą introwertyka głębia uczuć czy umiejętność skupienia się. Wadą ekstrawertyka może być trudność w skupianiu uwagi, a wadą introwertyka niska pewność siebie. Ekstrawertycy lepiej mogą sprawdzać się w zawodzie sprzedawcy czy kierownika, a introwertycy w pracy analityka czy psychologa.

Żadna z cech nie jest lepsza, ani gorsza – są to dwa kierunki, w jakich możemy kierować uwagę i energię psychiczną i nie ma powodu, aby któryś uważać za lepszy bądź gorszy. Będę ciągle powtarzać, że niezależnie od tego, czy jesteśmy introwertykiem czy ekstrawertykiem, warto rozwijać swoją osobowość i wyciągać jak najwięcej zalet z obydwu typów osobowości.

W końcu żyjemy zarówno w świecie zewnętrznym, jak i wewnętrznym 😉